Tüketici Hukuku

TÜKETİCİ HUKUKU

Türk hukuk sisteminde tüketici hukukuna ilişkin düzenlemeler ilk defa 1995 yılında 4077 sayılı tüketicinin korunması hakkında kanun ile yapılmıştır. Zaman içinde gereksinimlerin artması ile 2014 yılında 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun yürürlüğe girmiş olup, uyuşmazlıklarda halen 6502 sayılı kanun uygulanmaktadır. 6502 sayılı kanun uyarınca tüketici hukuku tüketicinin sağlık ve güvenliği ile ekonomik çıkarlarını koruyucu, zararlarını tazmin edici, çevresel tehlikelerden korunmasını sağlayıcı, tüketiciyi aydınlatıcı ve bilinçlendirici önlemleri almak, tüketicilerin kendilerini koruyucu girişimlerini özendirmek ve bu konulardaki politikaların oluşturulmasında gönüllü örgütlenmeleri teşvik etmeye ilişkin hususları düzenlemektir.

Buna göre bir hukuki ilişkinin tüketici işlemi olması için taraflardan birinin tüketici, diğerinin ise satıcı sağlayıcı ya da onlar adına hareket eden gerçek ya da tüzel kişi olması gerekmektedir. Bu kişiler arasında yapılan; her türlü sözleşme bu kapsama girmektedir.

Tüketici Sözleşmeleri;

• Taksitle satış sözleşmeleri
• Tüketici kredisi sözleşmeleri
• Konut finansmanı sözleşmeleri
• İş yeri dışında kurulan sözleşmeler
• Mesafeli sözleşmeler (Özellikle internet ve telefon gibi çeşitli vasıtalar aracılığı ile kurulan sözleşmeler)
• Finansal hizmetlere ilişkin mesafeli sözleşmeleri
• Devre tatil ve uzun süreli tatil hizmeti sözleşmeleri
• Paket tur sözleşmeleri
• Abonelik sözleşmeleri 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanununda sayılan sözleşmelerin bir kısmıdır. Ancak tüketici sözleşmeleri yukarıda sayılan sözleşmeler ile sınırlanmaması mümkün değildir, çünkü her türlü sözleşme tüketici sözleşmesi niteliğini taşıyabilmektedir. Bir sözleşmenin tüketici sözleşmesi olup olmadığını belirlemek için sözleşmenin hangi amaçla kurulduğu amacına bakılmalıdır. Tüketici işlemlerine ilişkin uyuşmazlıklar ve her türlü davalar aksine düzenleme olmadıkça kanunda belirlenen miktar sınırlarına göre Tüketici Hakem Heyetleri ve Tüketici Mahkemeleri görevlidir.

Tüketici Sözleşmelerinde Yer Alan Haksız Şartlar Geçerli Midir?

Sözleşmede önceden hazırlanan ve standart sözleşmede yer alan, tüketicinin içeriğe etki edemediği maddeler ve tüketici aleyhine sonuç doğuran sözleşme şartlarına haksız şart denmektedir. Haksız şart durumunda sözleşme geçerliliğini korumaya devam eder. Ancak tüketici aleyhine haksız şartlar kesin hükümsüzlük teşkil etmektedir.

Ayıplı Mal Durumunda Tüketiciye Sağlanan Seçimlik Haklar Nelerdir?

Tüketiciye satılan malın taşıması gereken özelliklere sahip değilse; ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda, internette veya reklam ve ilanlarda yer alan özelliklerden bir veya birden fazlasını taşımıyorsa, vaat edilen özellikleri bünyesinde barındırmıyorsa, tüketici tarafından satın alınan mal ayıplı mal olarak kabul edilmektedir.

Malın ayıplı olması durumunda tüketiciye tanınan 4 seçimlik hak;

• Sözleşmeden dönme hakkı,
• Satış bedelinden indirim isteme hakkı,
• Onarım isteme hakkı,
• Malın ayıpsız misli ile değiştirilmesini isteme hakkı.

Tüketicilerin yukarıda sayılan 4 seçimlik haklardan birini talep eder ise satıcı bunu yerine getirmekle yükümlüdür.

Ayıplı Hizmet Durumunda Tüketiciye Sağlanan Hakları Nelerdir?

Taraflarca kararlaştırılan hizmetin, satıcı tarafından ayıplı ifa edildiği durumlarda da tüketiciye bazı seçimlik haklar tanınmıştır. Bunlar;

• Hizmetin yeniden yerine getirilmesini isteme hakkı,
• Hizmet bedelinden indirim isteme hakkı,
• Onarım isteme hakkı,
• Hizmet sözleşmesinden dönme hakkı.

Tüketicinin yukarıda sayılan 4 seçimlik haklardan birisini talep etmesi durumunda bunu yerine getirmekle yükümlüdür.

Tüketici Uyuşmazlıklarında Dava Süreci Nasıl İşler?

Tüketici hukuku ile ilgili ortaya çıkan uyuşmazlıklarda, sözleşmeye konu malın veya hizmetin bedeli uyarınca Tüketici Mahkemeleri veya Tüketici Hakem Heyetlerine başvuru yapılmalıdır. Bu başvuruda dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan birisi her yıl açıklanan “uyuşmazlık başvurusu parasal sınırlarıdır”.  Keza bu sınırlara riayet edilmeden yapılan Hakem Heyeti Başvurusu veyahut yine sınırlara riayet edilmeden açılan Tüketici Mahkemesi davası sonrası, talebinizde haklı olsanız bile başvuru/davanız usulden reddedilecektir.

Tüketici Hakem Heyetlerine başvuru yapılmasından ve karşı tarafın uyuşmazlığa ilişkin cevaplarının sunulmasından sonra hakem heyeti dosya üzerinden inceleme yapar uyuşmazlığın niteliğine göre bilirkişi görevlendirilebilmektedir. Tüketici Hakem Heyetlerinin uyuşmazlık hakkında vermiş olduğu icra edilebilir niteliktedir. Tüketici Hakem Heyetinin vermiş olduğu kararın doğru olmadığını düşünen taraf kararın kendisine tebliğinden itibaren 15 gün içinde Tüketici Mahkemesinde itiraz edebilir. Tüketici hakem heyeti kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine tüketici mahkemesince verilen kararlar kesin kararlar olup, tarafların itiraz hakları bulunmamaktadır.

Hukuk Büromuzda Verilen Hizmetlerin Bir Bölümü; 

• Tüketici taleplerinin değerlendirilmesi ve uyuşmazlıkların çözümlenmesi
• Tüketiciler lehine Hakem Heyetine başvurulması
• Satıcı lehine Hakem Heyeti ve Tüketici Mahkemesinde dava açılması ve takibi

• Tüketici mahkemesinde dava açılması ve takibi
• Tüketici kredisi sözleşmeleri kapsamında alınan yapılandırma ücretlerinin iadesi, erken ödeme indirimi
• Kredi kartı ve Kredi dosya masrafı işlem ücretlerinin takibi ve iadesi
• Ayıplı mal neticesinde tüketicinin uğradığı zararlar kapsamında tazminat talebi
• Mesafeli satış sözleşmelerine ilişkin ihtilafların takibi
• Tüketici sözleşmelerinde yer alan haksız şartların tespiti ve yasal işlemler
• Taksitle satış sözleşmeleri, cayma hakkının kullanılması
• Konut finansmanı ve ön ödemeli konut satış sözleşmelerinden kaynaklanan ihtilaflar
• Devre tatil ve paket tur ve abonelik sözleşmelerinden kaynaklanan ihtilaflar
• Site Yönetimi ve müteahhitin sorumluluğuna ilişkin uyuşmazlıkların giderilmesi
• İskan alınmamış binaya ilişkin Tüketici uyuşmazlıklarının çözümü ve zararların tazmini